Bir trinom, üç terimden oluşan cebirsel bir denklemdir ve normalde ax biçimindedir2 + bx + c = 0, burada a, b ve c sayısal katsayılardır.
için Üç terimli bir denklemi çarpanlarına ayırmak, bir denklemi iki veya daha fazla iki terimli denklemin çarpımına ayırmaktır. Bu, trinomu (x + m) (x + n) biçiminde yeniden yazacağımız anlamına gelir.
İki Değişkenli Üç Terimlerin Çarpanlarına Ayrılması
Bazen, üç terimli bir ifade yalnızca iki değişkenden oluşabilir. Bu trinom, iki değişkenli trinom olarak bilinir.
İki değişkenli üç terimlere örnek olarak; 2x2 + 7xy – 15y2, e2 – 6ef + 9f2, 2c2 + 13cd + 6d2, 30x3y – 25x2y2 – 30xy3, 6x2 – 17xy + 10y2vs.
İki değişkenli bir üç terimli, tek değişkenliymiş gibi benzer şekilde çarpanlara ayrılır.
Farklı faktoring yöntemleri Ters FOIL yöntemi, mükemmel kare çarpanlarına ayırma, gruplayarak çarpanlarına ayırma ve AC yöntemi gibi yöntemler bu tür iki değişkenli trinomları çözebilir.
İki Değişkenli Trinomlar Nasıl Çarpanlara Ayrılır?
İki değişkenli bir trinomu çarpanlarına ayırmak için aşağıdaki adımlar uygulanır:
- Baştaki katsayıyı son sayı ile çarpın.
- Ortadaki sayıyla toplanan iki sayının toplamını bulun.
- Orta terimi ayırın ve her gruptan GCF’yi çıkararak ikişerli gruplayın.
- Şimdi, çarpanlara ayrılmış biçimde yazın.
İki değişkenli üç terimli terimlerin birkaç örneğini çözelim:
Örnek 1
İki değişkenli aşağıdaki trinomu çarpanlarına ayırın: 6z2 + 11z + 4.
Çözüm
6z2 + 11z + 4 ⟹ 6z2 + 3z + 8z + 4
⟹ (6z2 + 3z) + (8z + 4)
⟹ 3z (2z + 1) + 4(2z + 1)
= (2z + 1) (3z + 4)
Örnek 2
Faktör 4a2 – 4ab + b2
Çözüm
Tam kare üç terimi çarpanlarına ayırma yöntemini uygulayın
4a2 – 4ab + b2 ⟹ (2a)2 – (2)(2) ab + b2
= (2a – b)2
= (2a – b) (2a – b)
Örnek 3
Faktör x4 – 10x2y2 + 25y4
Çözüm
Bu trinom bir mükemmeldir, bu nedenle mükemmel kare formülünü uygulayın.
x4 – 10x2y2 + 25y4 ⟹ (x2)2 – 2 (x2) (5y2) + (5y2)2
a formülünü uygulayın2 + 2ab + b2 = (a + b)2 almak için,
= (x2 – 5y2)2
= (x2 – 5y2) (x2 – 5y2)
Örnek 4
Faktör 2x2 + 7xy – 15y2
Çözüm
Baştaki katsayıyı son terimin katsayısı ile çarpın.
⟹ 2*-15 = -30
Çarpımı -30 ve toplamı 7 olan iki sayı bulun.
⟹ 10 * -3 = -30
⟹ 10 + (-3) = 7
Bu nedenle, iki sayı -3 ve 10’dur.
Orijinal trinomun orta terimini (-3xy +10xy) ile değiştirin
2x2 + 7xy – 15y2 ⟹2x2 -3xy + 10xy – 15y2
Gruplandırmaya göre faktör.
2x2 -3xy + 10xy – 15y2 ⟹x (2x – 3y) + 5y (2x -3y)
⟹ (x +5y) (2x -3y)
Örnek 5
Faktör 4a7b3 – 10a6b2 – 24a5b.
Çözüm
2a’yı hesaba katın5b ilk.
4a7b3 – 10a6b2 – 24a5b ⟹2a5b (2a2b2 – 5ab – 12)
Ancak, 2a2b2 – 5ab – 12 ⟹ (2x + 3) (x – 4)
Bu nedenle, 4a7b3 – 10a6b2 – 24a5b ⟹2a5b (2ab + 3) (ab – 4).
Örnek 6
Faktör 2a³ – 3a²b + 2a²c
Çözüm
GCF’yi çarpanlarına ayırın.2
2a³ – 3a²b + 2a²c ⟹ a2(2a -3b + 2c)
Örnek 7
Çarpan 9x² – 24xy + 16y²
Çözüm
Hem ilk hem de son terimin karesi alındığından, a formülünü uygulayın2 + 2ab + b2 = (a + b)2 almak için,
9x² – 24xy + 16y² ⟹3² x² – 2(3x) (4y) + 4² y²
⟹ (3 x) ² – 2(3x) (4y) + (4 y) ²
⟹ (3x – 4y) ²
⟹ (3x – 4y) (3x – 4y)
Örnek 8
Faktör pq – pr – 3ps
Çözüm
p tüm terimlerin ortak çarpanıdır, bu nedenle çarpanlarına ayırın;
pq – pr – 3ps ⟹ p (q – r- 3s)